Produced with Scholar
Icon for It is okay to "be - live" differently

It is okay to "be - live" differently

Learning Module

Abstract

Στα πλαίσια ενός κόσμου όπου η Νέα Μάθηση είναι διακριτή, η εκκίνηση ενός διαθρησκευτικού διαλόγου μπορεί να αποτελέσει κινητήριο παράγοντα για την αποδοχή της διαφορετικής θρησκευτικής ταυτότητας, ιδίως όταν αυτή ξεκινά από την σχολική ηλικία. Σκοπός αυτής της εργασίας είναι να εστιάσει στις ομοιότητες που φέρουν οι διαφορετικές θρησκείες που συναντάμε μέσα σε μία πολυπολιτισμική τάξη, ευαισθητοποιώντας τους μαθητές ώστε να περάσουν στο στάδιο της αποδοχής της διαφορετικής θρησκευτικής ταυτότητας. Αυτό επιτυγχάνεται μέσω του σχεδιασμού δραστηριοτήτων για την Γ’ τάξη του Δημοτικού, οι οποίες αναφέρονται σε θρησκευτικές έννοιες οι οποίες συνιστούν την καθημερινότητα των μαθητών. Εστιάζοντας στα όμοια σημεία των θρησκειών και στον τρόπο εκκίνησης ενός υγιούς διαλόγου, οι δραστηριότητες αναφέρονται σε έννοιες όπως: “πνευματικής δύναμη”, “θρησκευτικές εορτές”, “θρησκευτικά σύμβολα”, “ειρηνική συμβίωση”, “υγιής διάλογος/ πνεύμα αντιλογίας”, “δικαιώματα του παιδιού” και “προσευχή”, παρέχοντας στους μαθητές την δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με διαφορετικότητα την οποία θα μετατρέψουν σε όπλο για την καταπολέμηση των ανισοτήτων.

Keywords

“πνευματικής δύναμη”, “θρησκευτικές εορτές”, “θρησκευτικά σύμβολα”, “ειρηνική συμβίωση”, “υγιής διάλογος/ πνεύμα αντιλογίας”, “δικαιώματα του παιδιού”, “προσευχή”

Ο διαπολιτισμικός και ο διαθρησκευτικός διάλογος στην πορεία των αιώνων αναπτύχθηκε λόγω της σταδιακής αυξανόμενης παρουσίας πολιτισμικών στοιχείων στον ίδιο “χώρο”. Η πολιτισμική "ανεκτικότητα" συνδέεται άμεσα με τη θρησκευτική ανοχή και η ελεύθερη δημόσια επίδειξη των διαφορετικών θρησκευτικών συμβόλων (προσευχή,ενδυμασία...) είναι μια εξαιρετικά θετική ένδειξη ότι η πολιτιστική πολυμορφία είναι αποδεκτή. Επομένως, είναι φυσικό να εμφανίζεται και στις σχολικές τάξεις όλο και περισσότερο. Ο γενικός σκοπός της εργασίας είναι η αρμονική συνύπαρξη, η αναγνώριση και η αποδοχή των διαφορετικών θρησκευτικών ταυτοτήτων που συναντάμε στα πλαίσια μίας πολυπολιτισμικής τάξης του Δημοτικού. Πιο συγκεκριμένα, αναφερόμαστε στην Γ' τάξη του Δημοτικού, καθώς είναι η κατάλληλη ηλικία για την εκκίνηση μίας τέτοιας συζήτησης. Οι κεντρικές ιδέες της συγκεκριμένης εκπαιδευτικής παρέμβασης είναι: η ομαδικότητα, η συνεργατική μάθηση, η ενσυναισθητική επικοινωνία, η κριτική σκέψη και η προσωπική έκφραση γνώμης, με σκοπό την ειρηνική διαχείριση της διαφορετικότητας.

Σύμφωνα με το ΔΕΠΠΣ τα παιδιά καλούνται να αναπτύξουν τις παραπάνω ιδέες για την επίτευξη του γενικού σκοπού της εργασίας:

  • Παιδί και Ανθρωπιστικές Περιβάλλον:

Για την “ανεκτικότητα” τα παιδιά πρέπει να σέβονται και να αντιλαμβάνονται την έννοια “γνώση της συμβίωσης”, ώστε να προάγεται ο αλληλοσεβασμός και το πνεύμα συνεργασίας σε ένα δημοκρατικό περιβάλλον, στο οποίο κάθε πρόσωπο αισθάνεται ισότιμα αποδεκτό, ως προς τα δικαιώματα και την αξιοπρέπειά του (Θ.Διαλεκτόπουλος, Πρόγραμμα Διαπολιτισμικής Θεολογίας: Διδακτική της θρησκευτικής τέχνης σε πολυπολιτισμικές τάξεις.)

 

  • Παιδί και Γλώσσα:

Προώθηση του διαλόγου και ανάπτυξη δεξιοτήτων για τη εκτέλεση ενός υγιούς διαλόγου με θρησκευτικά ζητήματα, μέσω οκτώ δραστηριοτήτων. Ο λόγος που εστιάζουμε στο διάλογο είναι επειδή, “περιλαμβάνει αναλυτικότερα την ανταλλαγή προβληματισμών, απόψεων, σκέψεων, μεταξύ δύο ή περισσοτέρων ανθρώπων για ένα αντικείμενο, ή πρόβλημα που μπορεί να προκύψει, με στόχο να προσεγγίσουν ή να ανακαλύψουν την αλήθεια”. Έτσι, μέσω των δραστηριοτήτων τα παιδιά θα είναι έτοιμα να διερευνήσουν και να αμφισβητήσουν τη δική τους άποψη - “τη δικιά τους αλήθεια” (κριτική σκέψη). Επιπλέον, με αυτόν τον τρόπο διασφαλίζεται η ισότιμη συμμετοχή μέσα σε ένα κλίμα αμοιβαίας κατανόησης, η χρήση λογικών επιχειρημάτων, καθώς και η επιθυμία οικοδόμησης μιας δημιουργικής συλλογικής συνειδητότητας (Mercer, 2008: 42).

Στο ΔΕΠΠΣ η ανίχνευση εννοιών (θρησκεία) ή αξιών, η διευκρίνιση καταστάσεων και η εξεύρεση μιας λύσης, η κατάληξη σε ένα συμπέρασμα (ενδεχόμενες απορρίψεις, τροποποιήσεις, συμφωνίες) ανήκει στη λογικομαθηματική σκέψη όπου και τα παιδιά Γ’ δημοτικού πρέπει να την αναπτύξουν(Λιβαθινός & Μωραϊτη, 1999: 2):

  • Παιδί και Πληροφορική:

Οι σημερινοί θεολόγοι αναζητούν τεχνολογικά εργαλεία όπου θα διευκολύνουν την προσπάθεια καλλιέργειας υψηλού επιπέδου των κεντρικών ιδεών της εργασίας. Το νέο Πρόγραμμα Σπουδών αναγνωρίζει οτι η ένταξη τεχνολογιών στο μάθημα των Θρησκευτικών (ΜτΘ) μπορεί να συμβάλλει σε αυτη την αναβάθμιση εύκολα άμεσα-ενεργά και δημιουργικά. Επιπλέον, μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε περίπτωση εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση(ψηφιακό σχολείο), πράγμα που βοηθάει στο βασικό στόχο μας.

Ο σχεδιασμός των δραστηριοτήτων που θα ακολουθήσει στην συνέχεια απευθύνεται σε μαθητές της τρίτης (Γ’) τάξης του Δημοτικού 9 ετών. Για την επιτυχής πραγματοποίηση του σχεδιασμού προαπαιτείται οι μαθητές νά έχουν ήδη κάποιες γνώσεις σχετικές με τον ορισμό της θρησκείας και την αναγνώριση ότι υπάρχει πλήθος θρησκειών, χωρίς να είναι ανάγκη να γνωρίζουν όλα τα επιμέρους στοιχεία της κάθε μίας από αυτές. Επομένως, οι μαθητές χρειάζεται να γνωρίζουν ότι όταν αναφερόμαστε στην θρησκεία εννοούμε ένα σύνολο αντιλήψεων και πρακτικών, οι οποίες δημιουργούν μία σχέση/σύνδεση με κάποια εσωτερική ή υπερφυσική δύναμη, και ότι υπάρχουν πολλές διαφορετικές θρησκείες καθώς κάθε άνθρωπος που διαφέρει από τον άλλον αντλεί την δύναμή του από κάτι διαφορετικό. Διαθέτοντας αυτές τις προϋπάρχουσες γνώσεις, αφενός, θα είναι πιο εύκολη και πιο ποιοτική η κατανόηση του περιεχομένου των δραστηριοτήτων που εμπεριέχονται στον σχεδιασμό μας και, αφετέρου, θα επιτευχθούν οι βασικοί στόχοι του. Σύμφωνα με τις αρχές της Νέας Μάθησης, οι στόχοι μας συνδέονται με τις περισσότερες από τις οκτώ γνωστικές διαδικασίες, χρήσιμες για τον καλύτερο προσιοδισμό τους. Οι μαθητές, βιώνοντας το γνωστό, θα μπορέσουν να επαναφέρουν στην μνήμη τους στοιχεία της θρησκείας που ασπάζεται ο καθένας από αυτούς, αξιοποιώντας έτσι τις ήδη υπάρχουσες γνώσεις τους. Βιώνοντας το νέο, θα τους δοθεί η ευκαιρία να έρθουν σε επαφή με την ποικιλία των νέων θρησκειών που υπάρχει μέσα στην τάξη τους, γνωρίζοντας κάποια χαρακτηριστικά που διέπουν την κάθε μία από αυτές. Εννοιολογώντας μέσω ορολογίας και θεωρίας, θα καταφέρουν να πληροφορηθούν για τα δικαιώματα τους, καθώς, και να εξετάσουν την έννοια της ειρηνικής συμβίωσης που εμπεριέχεται μέσα σε πολλές από τις θρησκείες και αποτελεί μία από τις ομοιότητες που υπάρχουν μεταξύ τους. Αναλύοντας κριτικά, θα μπορέσουν να εμβαθύνουν περισσότερο στο δικαίωμα της θρησκείας ώστε να αντιληφθούν καλύτερα την σημασία του, να αναγνωρίσουν τα κοινά στοιχεία μεταξύ των θρησκευτικών εορτών και να προβληματιστούν για το αν έχουν υιοθετήσει κάποια στερεότυπα ή προκαταλήψεις σχετικά με την διαφορετικότητα. Τέλος, εφαρμόζοντας δημιουργικά, θα τους δοθεί η δυνατότητα να μάθουν τα χαρακτηριστικά ενός υγιή και εποικοδομητικού διαλόγου, και, εφαρμόζοντας κατάλληλα, να τα υιοθετήσουν ώστε να σέβονται, να ακούνε και να αποδέχονται την διαφορετικότητα στην εμφάνιση και στον τρόπο σκέψης του άλλου.

  • Να οικειοποιηθούν στοιχεία της θρησκευτικής τους ταυτότητας ρωτώντας τους γονείς τους και παρουσιάζοντας τα στη τάξη (3η δραστηριότητα).
  • Αναγνώριση των διαφορετικών προσευχών ώστε να οικειοποιηθούν την διαφορετικότητα στον τρόπο έκφρασης της πίστης (8η δραστηριότητα).

 

  • Να αναγνωρίσουν τη διαφορετικότητα των θρησκειών που υπάρχουν μέσα στη τάξη τους φτιάχνωντας συνεργατικά το παιχνίδι “γαϊτανάκι των θρησκειών” (3η δραστηριότητα).
  • Εκμάθηση των διαφορετικών προσευχών ώστε να οικειοποιηθούν την διαφορετικότητα στον τρόπο έκφρασης της πίστης (8η δραστηριότητα).

 

  • Να προσεγγίσουμε το θέμα της ειρηνικής συμβίωσης παρακολουθώντας αντίστοιχο οπτικοακουστικό υλικό και να προβληματιστούν πάνω σε αυτό (4η δραστηριότητα).
  • Να προσεγγιστεί η έννοια θρησκεία σε παιδιά Γ’ δημοτικού αξιοποιώντας τον όρο “πνευματική δύναμη” μέσω συζήτησης και παρουσίασης καθημερινών παραδειγμάτων(εικόνες/βιντεο) (1η δραστηριότητα).

 

  • Να μάθουν τα δικαιώματα του παιδιού ώστε να μπορέσουν να τα προστατέψουν και να τα διεκδικήσουν αν για οποιοδήποτε λόγο τους καταπατηθούν (6η δραστηριότητα).

 

  • Να αντιληφθούν τις ομοιότητες ανάμεσα σε διαφορετικές θρησκευτικές γιορτές ώστε να μειωθεί το χάσμα και η τάση εστίασης στις διαφορές των θρησκειών ακούγοντας μια ιστορία (2η δραστηριότητα)
  • Να αναρωτηθούν για τυχόν ύπαρξη στερεοτύπων και προκαταλήψεων απαντώντας κριτικά στο τελευταίο ερώτημα (2η δραστηριότητα)
  • Να αναλύσουμε το δικαίωμα της θρησκείας κάνοντας κατευθυντήριες ερωτήσεις ώστε να αντιληφθούν την σημασία του και να φτάσουν στο στάδιο αποδοχής των διαφορετικών θρησκειών που μπορεί να ασπάζεται κάποιος συμμαθητής/φίλους τους (6η δραστηριότητα).

 

 

  • Να μάθουν τα χαρακτηριστικά ενός καλού διαλόγου/μίας εποικοδομητικής συζήτησης κατανοώντας γιατί είναι σωστά/σημαντικά και να τα αξιοποιήσουν μέσω ενός αυτοσχεδιασμού γύρω από το θέμα της διαφορετικότητας (5η δραστηριότητα).

 

 

 

  • Να υιοθετήσουν τα βήματα ενός υγιή διαλόγου εφαρμόζοντας τα για τη δημιουργία ενος βιντεο-επίδειξης των συγκεκριμένων δεξιοτήτων σε τρίτο πρόσωπο (7η δραστηριότητα).

 

 

1η Δραστηριότητα: " Η δικιά σου πνευματική δύναμη ποια είναι;"

για μαθητή

“Αγαπητά μου παιδιά σήμερα σας έχω ένα περίπλοκο ερώτημα διότι τόσο οι έννοιες που θα δούμε σήμερα όσο και οι σημασίες τους που θα συζητήσουμε είναι, θα λέγαμε, προσωπικά θρησκευτικά ζητήματα. Επομένως, το ερώτημα είναι αν έχετε παρατηρήσει εσάς ή και άλλους ανθρώπους να “κουβαλάνε/ φοράνε συνεχώς ή να διακοσμούν αντικείμενα” και αν ναι που και ποιά; Αν όχι, μην ανησυχείτε, έχω μαζί μου κάποιες εικόνες και βίντεο από τέτοια αντικείμενα διότι μου έκανε εντύπωση πόσο συχνά τα έβλεπα. Τι λέτε, να τα δούμε στο προτζέκτορα; Είμαι σίγουρη ότι κάποια αντικείμενα τα έχετε δει και εσείς... Επομένως, θυμάται κάποιο παιδί το αρχικό μας ερώτημα και, αν ναι, μήπως έχει να προσθέσει κάτι; Νομίζω πως ανεξαρτήτως το θρησκευτικό αντικείμενο, δηλαδή την όψη του ή την χρήση του, όλοι τα χρησιμοποιούν για προσωπικές ψυχικές ανάγκες, τι λέτε; Θυμάμαι, στα λόγια αυτών των ανθρώπων τις φράσεις προστασία, ηρεμία… Μήπως όλα αυτά συνδέονται με τα συναισθήματα και την ψυχή μας ή με το σώμα μας; Μάλιστα, και εγώ αυτό συμπεραίνω παιδιά μου, ότι η σημασία όλων αυτών των θρησκευτικών αντικειμένων είναι η ανάγκη που έχουν οι άνθρωποι για “πνευματική δύναμη - ισορροπία” ανεξαρτήτως θρησκείας.”

(Σύνδεσμοι με infographics που περιέχουν τις φωτογραφίες της δραστηριότητας)

https://view.genial.ly/60af66f43746420d95f6f266/interactive-content-symbola-antlhshs-pneymatikhs-dynamhs

https://view.genial.ly/60af6ce061165b0d579d6e5c/interactive-content-pastel-color-map

 

 

 

 

 

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "εννοιολογώντας με ορολογία" καθώς διδάσκεται στους μαθητές η έννοια του όρου "πνευματική δύναμη", καθώς και γίνεται κατανοητή η σημασία των αντικειμένων από τα οποία αντλούμε ακριβώς αυτήν την δύναμη.

Αναφέρουμε στα παιδιά ότι σήμερα στο μάθημα των θρησκευτικών, θα παρατηρήσουμε στο προτζέκτορα εικόνες και βίντεο που έχουμε συλλέξει με σκοπό να αναστοχαστούμε στα αντικείμενα που αποδίδουν οι άνθρωποι διαφόρων θρησκειών στοιχεία της “πνευματικής τους δύναμης”(π χ. σταυρός, hijab, βουδας…). Στη κάθε εικόνα-βιντεο θα τους ρωτάμε τι παρατηρούν, αν γνωρίζουν τι είναι και τη σημασία τους. Θα ξεκινήσουμε να παρουσιάζουμε οικεία “πνευματικά-θρησκευτικά αντικείμενα”, και στη συνέχεια θα προσθέσουμε και πιο ασυνήθιστα ή και άγνωστα ανάλογα με την ποικιλία των θρησκειών που συναντάμε στην τάξη. Κλείνουμε λέγοντας ότι η κάθε θρησκεία έχει τα δικα της πνευματικά αντικείμενα που μπορεί στη όψη να είναι διαφορετικά αλλα ο λόγος που τα έχουν παραμένει ίδιος για όλους, δηλαδή, το πνευματικό αυτό αντικείμενο συνδέεται με μία εσωτερική - πνευματική δύναμη.

Σύνδεσμοι με infographics που περιέχουν τις φωτογραφίες της δραστηριότητας:

https://view.genial.ly/60af66f43746420d95f6f266/interactive-content-symbola-antlhshs-pneymatikhs-dynamhs

https://view.genial.ly/60af6ce061165b0d579d6e5c/interactive-content-alla-symbola-antlhshs-pneymatikhs-dynamhs

2η Δραστηριότητα: "Ταξιδεύοντας με τον Απόστολο στον κόσμο των εορτών"

για μαθητή

"Πάμε να δούμε τα ευρήματα του ταξιδιώτη Απόστολου. Ο ταξιδιώτης Απόστολος λάτρευε τα ταξίδια, όπως και εσείς από όσο ξέρω. Ένα πράγμα, παρόλ' αυτά πρέπει να γνωρίζετε για τον Απόστολο, ότι του αρέσουν τόσο πολύ οι θρησκευτικές εορτές διότι λατρεύει όλα αυτά που κάνουν οι άνθρωποι τότε - στολισμοί, φαγητά κτλ. Έτσι, ήταν περίεργος και ενθουσιασμένος να μάθει τι κάνουν άλλοι άνθρωποι από άλλες χώρες και θρησκείες εκείνες τις ημέρες. Πάμε να δούμε τις αναμνηστικές φωτογραφίες που τράβηξε γιατί είμαι πολύ περίεργη να δω. Άραγε λέτε να βρούμε κοινά στοιχεία με εμάς ή τελείως διαφορετικά; (Βλέπουμε τις φωτογραφίες) Πως σας φάνηκε, σας άρεσε - πείτε μου τις εντυπώσεις σας! Σε κάθε θρησκευτική γιορτή όλες οι θρησκείες είχαν φαγητά πάνω σε τραπέζια...Τι άλλο είδαμε κοινό σύμφωνα με το τι κάνουμε στο σπίτι τις γιορτές; Σωστά, όλοι πηγαίνουμε σε ιερούς χώρους ή έχουμε τραγούδια για αυτές τις μέρες. Πόσες ομοιότητες! Θα ξαναδούμε τις εικόνες άλλη μία φορά και εσείς θα προσπαθήσετε να εστιάσετε στα πράγματα που είναι κοινά με αυτά που κάνουμε στο σπίτι μας κατά την διάρκεια των εορτών. Μόλις βρείτε, θα σηκώνετε χέρι και θα σας καλώ να πάρετε τον λόγο και να αναφέρετε μια από τις ομοιότητες που βρήκατε και να μας πείτε γιατί".

https://view.genial.ly/60af7e76b22b400da8997e86/presentation-anamnhstikes-fwtografies

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "αναλύοντας κριτικά" εφόσον ζητείται από τους μαθητές να χρησιμοποιήσουν την κριτική τους σκέψη για να διακρίνουν τις ομοιότητες μεταξύ διαφορετικών τρόπων που χρησιμοποιεί η κάθε θρησκεία για να γιορτάσει τις σημαντικές ημέρες της ιστορίας της και για να παρατηρήσουν αν έχουν οι ίδιοι κάποιες προκαταλήψεις ή στερεότυπα για αυτήν την διαφορετικότητα.

Αναφέρουμε ότι θα τους πούμε μία ιστορία στην διδακτική ώρα των θρησκευτικών. Η ιστορία αναφέρεται σε έναν χαρακτήρα που λάτρευε τις γιορτές και επιθυμούσε να ταξιδέψει όλο τον κόσμο για να δει από κοντά πως γιορτάζει ο κάθε πολιτισμός τις θρησκευτικές του εορτές. Παράλληλα με την διήγηση της ιστορίας δείχνουμε στα παιδιά εικόνες από βιβλία που έχουμε συλλέξει σχετικές με το θέμα. Ύστερα από την εξιστόρηση κάνουμε πιλοτική συζήτηση μαζί με τα παιδιά εστιάζοντας στις ομοιότητες των εορτών που συνάντησε ο χαρακτήρας στο ταξίδι του όπως: το μέρος που τρώνε σε κάθε γιορτή (γιορτινό τραπέζι), ότι οι γιορτές αυτές σημαίνουν κάτι σημαντικό, ενώνουν τους ανθρώπους και τους φέρνουν κοντά για αυτό μαζεύονται και γιορτάζουν συλλογικά κα. Τέλος τους θέτουμε την ερώτηση: “Εσάς πω θα σας φαινόταν να βλέπατε όλα αυτά που συνάντησε και έμαθε ο εξερευνητής μας και γιατί;”.

https://view.genial.ly/60af7e76b22b400da8997e86/presentation-anamnhstikes-fwtografies

3η Δραστηριότητα: "Το γαϊτανάκι των θρησκειών μας"

για μαθητή

“Παιδία αναρωτιόμουν ξέρετε τί είναι το παιχνίδι “γαιτανάκι”; Η παραλλαγή που πρόκειται να κάνουμε σήμερα είναι στους ιδιαίτερους συμβολισμούς οι οποίοι θα είναι θρησκευτικοί. Σκεφτόμουν ότι, εφόσον το συγκεκριμένο παιχνίδι συμβολίζει τη διαφορετικότητα με τις διαφορετικές κορδέλες και αναγνωρίζει ότι ο κάθε πολιτισμός φέρνει διαφορετικά πολιτισμικά στοιχεία, μπορούμε πάνω στη κάθε κορδέλα να κολλήσουμε ή να σχεδιάσουμε από ένα στοιχείο - αντικέιμενο της θρησκείας μας. Για παράδειγμα, ένας χριστιανός μπορεί να σχεδιάσει ή να κολλήσει σε μια κορδέλα ένα μικρό σταυρό, ένας μουσουλμάνος κάποιον συμβολισμό του κορανίου. Επίσης, αν κάποιος δεν ξέρει ή το δικό του θρησκευτικό αντικείμενο είναι βαρύ, μπορούμε να γράψουμε ένα θρησκευτικό όρο. Για αυτό μην ξεχάσετε να ρωτήσετε τους κηδεμόνες σας να σας βοηθήσουν και θα τους το πω και εγώ. Επομένως, ο καθένας θα κρατάει την κορδέλα που δημιούργησε και θα βγούμε στην αυλή όπου μόλις αρχίσει η μουσική θα γυρνάτε όλοι μαζί  γύρω από το κεντρικό κοντάρι που θα είναι κολλημένες όλες οι κορδέλες.Τέλος,προσοχή στη μουσική διότι παίζει μεγάλο ρόλο, επειδή θα ακούσουμε τραγούδια από τον κάθε πολιτισμό.”

 

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα είναι "βιωματική" και ως προς το γνωστό αλλά συνάμα και ως προς το νέο διότι, ψάχνοντας σημαντικά αντικείμενα  και λέξεις που αντιπροσωπεύουν την θρησκείας τους και βλέποντας διαφορετικά τα αντικείμενα και λέξεις που φέρουν την ίδια σημασία για τους συμμαθητές τους, καταφέρνουν να έρθουν σε επαφή με αντικείμενα και έννοιες ήδη γνωστές αλλά και με νέες, ανακαλύπτωντας ότι μπορεί ο καθένας να έχει ένα διαφορετικό αντικείμενο και λέξεις για την θρησκεία του, αλλά όλα χρησιμοποιούνται για τον ίδιο σκοπό.

Στο μάθημα των εικαστικών ρωτάμε τα παιδιά αν γνωρίζουν τι είναι το “γαϊτανάκι”, αν όχι, τους εξηγούμε σύντομα. Ανακοινώνουμε στα παιδιά ότι την επόμενη εβδομάδα θα φτιάξουμε το “γαϊτανάκι των θρησκειών” της τάξη μας. Οι κορδέλες θα είναι όσες και τα παιδιά και πάνω σε κάθε κορδέλα το κάθε παιδί θα γράψει ή θα κολλήσει ένα αντικείμενο από τη θρησκεία του. Για παράδειγμα, μπορεί να γράψει το όνομα της θρησκείας του ή να κολλήσει κάποιο θρησκευτικό αντικείμενο (φυλαχτό). Ζητάμε, βέβαια, τη συγκατάθεση από τους γονείς και από τα παιδιά να μην ξεχάσουν να φέρουν το θρησκευτικό τους αντικείμενο ή να ρωτήσουν τους γονείς τους πώς γράφεται ο θρησκευτικός όρος που επέλεξαν να γράψουν. Επομένως, μόλις έχουμε φτιάξει το κοντάρι με τις κορδέλες φωνάζουμε ένα ένα παιδί να σηκώνεται και αν θέλει να μας λέει λίγα λόγια για τη λέξη-αντικείμενο που επέλεξε.Τέλος, βγαίνουμε έξω στην αυλή και το παίζουμε όπως και στο παραδοσιακό γαϊτανάκι.

*Σε περίπτωση που η τάξη δεν αποτελείται από άτομα διαφορετικών θρησκειών, μπορούμε να ρωτήσουμε τα παιδιά αν ξέρουν ή αν έχουν ακούσει κάποιες άλλες θρησκείες με σκοπό να γράψουμε λέξεις ή να κολλήσουμε θρησκευτικά αντικείμενα από αυτές.

 

4η Δραστηριότητα: "Διαφορετικοί αλλ' ειρηνικά μαζί"

για μαθητή

“Σήμερα είναι η ημέρα όπου γιορτάζουμε την ειρήνη, όπου χωρίς αυτή δεν θα ζούσαμε όπως τώρα. Αλήθεια, ξέρετε πως είναι η λέξη ειρήνη σε άλλες γλώσσες, πχ. αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά; Αν οχι, δεν πειράζει , θα σας πω εγώ μερικές που ξέρω. Επομένως, εφόσον η “ειρήνη έχει τα γενέθλια της”, μήπως να διαβάσουμε το βιβλίο της, όπου αναγράφεται η προφορά της έννοιας σε διαφορετικές γλώσσες; Πώς θα πετύχουμε την ειρηνική συμβίωση, δηλαδή μια ζωή ήρεμη-ειρηνική; Ας δούμε κάποιες ιδέες από το τραγούδι που σας βρήκα που λέγεται “αν όλα τα παιδιά της Γης” και θα σας ξαναρωτήσω. Πόσες γλώσσες και πόσες διαφορές σωστά; Αλήθεια, πως καταφέρνουμε και συνεννοούμαστε, ζούμε όλοι μαζί στην ίδια τάξη, πόλη, χώρα, πλανήτη πραγματικά είναι τέλειο σωστά; Πάμε να φτιάξουμε τώρα την δική μας αφίσα την οποία θα την γεμίσουμε με στοιχεία που δείχνουν ότι όλοι, παρά τις διαφορές μας, μπορούμε να ζήσουμε ειρηνικά. Για παράδειγμα, να σχεδιάσουμε τα διαφορετικά χεράκια μας (χρώμα, μέγεθος) που θα πιάνονται γύρω-γύρω απο τη Γη με σκοπό να το δώσουμε στην “ειρήνη ως δώρο”; Τι λέτε θα χαρεί;”

 

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "εννοιολογώντας με ορολογία" καθώς οι μαθητές δίνουν μεγάλη έμφαση στην έννοια της "ειρηνικής συμβίωσης" προσεγγίζοτνάς την από μία διαφορετική οπτική γωνία, αυτή της θρησκείας. Πιο συγκεκριμένα, εστιάζουν στην ειρηνική συμβίωση ως ομοιότητα που φέρουν οι θρησκείες.

Με αφορμή τη παγκόσμια ημέρα ειρήνης, διαβάζουμε το βιβλίο “Can you say peace?”,Karen Katz(2006). Το συγκεκριμένο βιβλίο παρουσιάζει πως γράφεται και προφέρεται η λέξη ειρήνη σε όλες τις γλώσσες με τη συνοδεία αντίστοιχων φωτογραφιών. Στη συνέχεια, ακούμε το “Αν όλα τα παιδιά της γης” (https://www.youtube.com/watch?v=W90j7P4SpuI) εστιάζοντας σε φράσεις και εικόνες που προωθούν την ειρηνική συμβίωση. Επιπλέον, καλό θα ήταν να έχουμε συγκεντρώσει και από ξενόγλωσσα παραμύθια εικόνες και αποσπάσματα, όπως προτείνουμε στις εικόνες που ακολουθούν. Τέλος, δημιουργούμε όλοι μαζί μια αφίσα όπου στο κέντρο της θα σχηματίσουμε τη γη και περιμετρικά άτομα με διαφορετικά εξωτερικά χαρακτηριστικά να πιάνονται χέρι-χέρι. Ως προέκταση, μπορούμε να σχεδιάσουμε πάνω στα άτομα της αφισας όχι μόνο χαρακτηριστικά αλλά και θρησκευτικά στοιχεία όπως σταυρό, μπούρκα, εβραϊκό Kipa. Τέλος, σχολιάζουμε - αναστοχαζόμαστε όλοι μαζί την εξής φράση: “Μπορούμε να έχουμε διαφορετική γλώσσα, χρώμα δέρματος, θρησκεία … αλλά όλοι μένουμε στο ίδιο σπίτι, τη Γη.”

https//www.youtube.com/watch?v=W90j7P4SpuI

 

5η Δραστηριότητα: "Πόσο καλός ακροατής και ομιλητής είσαι;"

για μαθητή

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "εφαρμόζωντας δημιουργικά" καθώς τα παιδιά μετατρέπουν την θεωρία σε πράξη με έναν δημιουργικό και ενθουσιώδη τρόπο. Χρησιμοποιούν ακριβώς την στιγμή που τους μαθαίνουν, τους κανόνες μίας καλής και υγιούς συζήτησης, δημιουργώντας έναν αυτοσχεδιασμό με το θέμα που επιλέγουν.

“Σήμερα θα εξετάσουμε τα χαρακτηριστικά ενός καλού ομιλητή και ενός καλού ακροατή. Για παράδειγμα, εγώ για να σας πω την άποψή μου θα πρέπει να σας μιλάω με όμορφο και ήρεμο τρόπο, διαφορετικά, αν ο τρόπος μου δεν είναι ωραίος δεν θα θέλετε να ακούσετε τι έχω να σας πω. Σωστά; Μπορείτε να μου πείτε εσείς τώρα τι θα μπορούσαμε να κάνουμε ώστε να δημιουργούμε ωραίες συζητήσεις και να επικοινωνούμε όμορφα μεταξύ μας, να δείχνουμε, δηλαδή, ότι σεβόμαστε τον συνομιλητή μας; Για να κοιτάξουμε τώρα κάποιες φωτογραφίες που μπορούν να μας βοηθήσουν και οι οποίες περιέχουν και τις ιδέες σας. Μπορείτε να μου πείτε κάποια από τα χαρακτηριστικά μίας καλής συζήτησης που θυμάστε από αυτές; Γιατί είναι σημαντικό να ακολουθούμε αυτά τα χαρακτηριστικά; Ποια είναι τα θετικά στοιχεία τους; Τώρα, θα σας κρεμάσω αυτές τις φωτογραφίες στον πίνακα και όσο το κάνω θα ήθελα να δημιουργήσετε ομάδες των τριών ατόμων και να σκεφτείτε ένα θέμα, όποιο θέλετε εσείς, που να σχετίζεται με την αποδοχή της διαφορετικότητας. Θα σας δώσω λίγα λεπτά να ετοιμάσετε τον αυτοσχεδιασμό σας, που θα περιέχει και τα χαρακτηριστικά του καλού διαλόγου που είδαμε πριν. Αν θέλετε μπορείτε να συμβουλευτείτε τις φωτογραφίες που θα βάλω στον πίνακα για ευκολία. Πιο συγκεκριμένα, θα ήθελα να σκεφτείτε μία μικρή ιστορία που να δείχνει πως μπορούμε να αντιμετωπίσουμε, με τα χαρακτηριστικά που συζητήσαμε, ένα άτομο που είναι διαφορετικό, είτε εμφανισιακά, είτε επειδή έχει διαφορετική άποψη για κάτι."

 

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να αναπτυχθεί στα πλαίσια τους μαθήματος της Γλώσσας στην αρχή της σχολικής χρονιάς ώστε τα παιδιά να μάθουν από νωρίς κάποια βασικά χαρακτηριστικά του καλού διαλόγου και της εποικοδομητικής συζήτησης - επικοινωνίας. Θα ξεκινήσουμε ρωτώντας τα παιδιά να μας πουν τα ίδια ποια θεωρούν ότι είναι τα χαρακτηριστικά που μας καθιστούν σωστούς και καλούς ομιλητές και ακροατές ώστε να μπορέσουμε να επικοινωνούμε με σεβασμό προς την διαφορετικότητα και τις απόψεις του συνομιλητή μας. Αφού ακούσουμε τις απόψεις τους, τους δείχνουμε κάποιες εικόνες που περιέχουν βοηθητικά χαρακτηριστικά και συμβουλές για μια καλή και εποικοδομητική συζήτηση. Εφόσον δούμε τις εικόνες και κατανοήσουμε το περιεχόμενό τους, ζητάμε από τα παιδιά να μας πουν την γνώμη τους και να αναγνωρίσουν/εξηγήσουν γιατί θεωρούν αυτά τα χαρακτηριστικά θετικά/σημαντικά στοιχεία που πρέπει να συναντάμε σε έναν διάλογο/συζητηση. Έπειτα, καλούμε τα παιδιά να σηκωθούν από τις θέσεις τους γιατί ήρθε η ώρα του αυτοσχεδιασμού! Χωρίζουμε τα παιδιά σε δυάδες ή τριάδες, ανάλογα με τον αριθμό των παιδιών της κάθε τάξης, και τους προτρέπουμε να επιλέξουν ένα θέμα για συζήτηση το οποίο να σχετίζεται με την διαφορετικότητα και τα διαφορετικά στοιχεία που φέρει ο κάθε άνθρωπος λόγω καταγωγής, θρησκείας, εμφάνισης, γλώσσας κλπ. Ένα πιθανό σενάριο μιας τριάδας θα μπορούσε να είναι να υποδυθούν τα δύο άτομα ότι είναι παλιοί μαθητές του σχολείου και το τρίτο παιδί, το οποίο είναι άλλης καταγωγής και φέρει εξωτερικά χαρακτηριστικά διαφορετικά από αυτά των άλλων δύο, ότι είναι καινούριο και πιάνουν μία συζήτηση για να γνωριστούν, να μάθουν σημαντικά πράγματα ο ένας για τον άλλον... Για να βοηθήσουμε τα παιδιά, μπορούμε, επιπλέον, να κολλήσουμε στους τείχους τις φωτογραφίες με τα χαρακτηριστικά/συμβουλές που τους δείξαμε νωρίτερα ώστε να μην ξεχάσουν να τους συμπεριλάβουν αφενός στους αυτοσχεδιασμούς τους, και αφετέρου να τους βλέπουν καθ’όλη την διάρκεια της σχολικής χρονιάς υπενθυμίζοντάς τους κάποιους καλούς και εποικοδομητικούς τρόπους επικοινωνίας.

 

 

6η Δραστηριότητα: "Πιστεύω σε...,είναι δικαίωμά μου άλλωστε"

για μαθητή

“Σήμερα, παιδιά, που έχουμε 20 Νοέμβρη είναι η Παγκόσμια Ημέρα των Δικαιωμάτων του Παιδιού. Θα ήθελα να κλείσουμε τις κουρτίνες και να γυρίσουμε όλοι τις καρέκλες προς την μεριά του προτζέκτορα γιατί έχω πολλά νέα πράγματα να σας δείξω. Κλείνουμε τα φώτα και κάνουμε ησυχία κοιτώντας τον προτζέκτορα. Θα σας δείξω κάποια βιντεάκια και φωτογραφίες που αναφέρονται στα δικαιώματα του παιδιού, στα δικά σας δικαιώματα, γιατί είναι πολύ σημαντικό να τα γνωρίζετε όλοι σας ώστε να μπορείτε να τα προστατέψετε… Σας άρεσαν παιδιά αυτά που είδαμε; Μπορεί κάποιο παιδί να μου πει γιατί είναι σημαντικό να γνωρίζουμε τα δικαιώματά μας; Για πάμε να τα θυμηθούμε και εμείς τώρα, πείτε μου, ποια δικαιώματα σας θυμάστε; Θυμάστε το δικαίωμα που ορίζει ότι κάθε παιδί μπορεί να πιστεύει σε όποια θρησκεία επιθυμεί; Μπορείτε να μου εξηγήσετε γιατί είναι σημαντικό αυτό το δικαίωμα; Πιστεύετε ότι παρόλου που ο καθένας μας πιστεύει και κάπου διαφορετικά, μπορούμε να συνυπάρξουμε και να ζούμε όλοι μαζί αρμονικά και γιατί; Ένα παιδί που ασπάζεται διαφορετική θρησκεία πιστεύετε ότι έχει πολλές διαφορές από εσας; Δεν έχει και αυτό ανάγκη από σπίτι, φροντίδα, υγεία ή μόρφωση; Αν εμένα δεν μου αρέσει το γεγονός ότι μία συμμαθήτριά μου φοράει μπούρκα και έχω το δικαίωμα να πω ελεύθερα την άποψή μου, μπορώ να εκφράσω την δυσαρέσκειά μου ή είναι λάθος;”

 

https://www.youtube.com/watch?v=NqiO8QpUjP8

https://www.youtube.com/watch?v=lWOwXtYzYDo

 

 

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "εννοιολογώντας μέσω θεωρίας" εφόσον τα παιδιά θα έρθουν σε επαφή με την θεωρία: δικαιώματα του παιδιού. Η αποδοχή, η χρήση και ο σεβασμός απέναντι στα δικαιώματα του παιδιού αποτελούν "κανόνες" της κοινωνίας που πρέπει να γνωρίζουν τα παιδιά. Επίσης,  ανήκει στην κατηγορία: "αναλύοντας κριτικά" διότι τα παιδιά θα αναστοχαστούν και θα αναλύσουν μέσω συζήτησης, το δικαίωμα της ελεύθερης θρησκείας. Έτσι, θα εμπλουτιστεί η ερμηνεία της γνώσης των δικαιωμάτων τους με μια δόση πολιτισμικού και γνωστικού σχετικισμού.

Αυτή η δραστηριότητα μπορεί να πραγματοποιηθεί στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας των Δικαιωμάτων του Παιδιού, 20 Νοεμβρίου. Αρχικά, θα δείξουμε στα παιδιά, μέσω του προτζέκτορα, βιντεάκια και φωτογραφίες που θα παρουσιάζουν τα δικαιώματα που έχει το κάθε παιδί ώστε να τα μάθουν για να μπορούν να τα προστατέψουν όταν αυτά καταπατώνται. Ύστερα από την παρουσίαση των εποπτικών υλικών, θα ακολουθήσει μία συζήτηση την οποία θα την καθοδηγήσουμε προς ένα συγκεκριμένο δικαίωμα ώστε να συνδέσουμε αυτήν την δραστηριότητα με τους στόχους του διαθρησκευτικού Διαλόγου. Πιο συγκεκριμένα, θέλουμε να δώσουμε περισσότερη έμφαση στο δικαίωμα της ελευθερίας που έχει το κάθε παιδί να πιστεύει όπου επιθυμεί. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί θέτωντας στα παιδιά τις εξής ερωτήσεις: “Θυμάστε το δικαίωμα που ορίζει ότι κάθε παιδί μπορεί να πιστεύει σε όποια θρησκεία επιθυμεί; Μπορείτε να μου εξηγήσετε γιατί είναι σημαντικό αυτό το δικαίωμα;”, “Πιστεύετε ότι παρόλου που ο καθένας μας πιστεύει και κάπου διαφορετικά, μπορούμε να συνυπάρξουμε και να ζούμε όλοι μαζί αρμονικά και γιατί;”, “Ένα παιδί που ασπάζεται διαφορετική θρησκεία πιστεύετε ότι έχει πολλές διαφορές από εσας; Δεν έχει και αυτό ανάγκη από σπίτι, φροντίδα, υγεία ή μόρφωση;”. Τέλος, αν το επίπεδο της τάξης είναι το κατάλληλο μπορούμε να θέσουμε ερωτήσεις όπως: “Αν εμένα δεν μου αρέσει το γεγονός ότι μία συμμαθήτριά μου φοράει μπούρκα και έχω το δικαίωμα να πω ελεύθερα την άποψή μου, μπορώ να εκφράσω την δυσαρέσκειά μου ή είναι λάθος;”

https://www.youtube.com/watch?v=lWOwXtYzYDo

https://www.youtube.com/watch?v=NqiO8QpUjP8

 

 

7η Δραστηριότητα: "Διαφωνούμε, άρα συνομιλούμε"

για μαθητή

“Χθές, μας έστειλε ένα γράμμα ο φίλος μας ο Άντι ο οποίος μπήκε σε μία ομάδα αντιλογίας (...) Τώρα που σας εξήγησα τι είναι η αντιλογία και τι κάνει όποιος παρακολουθεί τα μαθήματα αυτά, θέλω να κοιτάξετε αυτές τις καρτέλες και τις λίστες που περιέχουν κάποιες συμβουλές για το πως να γίνουμε καλοί ομιλητές και ακροατές, υιοθετώντας πνεύμα αντιλογίας και να μου πείτε την γνώμη σας. Πολύ ωραίες οι απόψεις σας! Τι θα λέγατε να φτιάξουμε ένα βίντεο για να βοηθήσουμε τον Άντι; Τέλεια! Χωριστείτε σε ομάδες των τεσσάρων ατόμων, επιλέξτε ένα θέμα για συζήτηση που να εφαρμόζετε τους κανόνες των καρτελών και όταν είστε έτοιμοι, ξεκινάνε τα γυρίσματα!"

 

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "εφαρμόζοντας κατάλληλα" καθώς τα παιδιά σε συνθήκες προσομοίωσης μαθήματος αντιλογίας, θα δημιουργήσουν ένα βίντεο όπου θα εφαρμόσουν τα βήματα ενός υγιούς διαλόγου, σε πρακτικό πλαίσιο αυτή τη φορά.

Αναφέρουμε στα παιδιά στο μάθημα της Γλώσσας ή στην Παγκόσμια Ημέρα Πολιτιστικής Ποικιλομορφίας για τον Διάλογο και την Ανάπτυξη ότι έχουμε λάβει από έναν φίλο μας ένα γράμμα. Ο λόγος αποστολής του ήταν για να μας πει ότι στο καινούργιο του σχολείο έχει δημιουργηθεί μία ομάδα αντιλογίας στην οποία αποφάσισε να συμμετάσχει, καθώς θέλει να μάθει να κάνει έναν υγιή διάλογο, και χρειάζεται την βοήθειά μας. Δείχνουμε και συζητάμε σύντομα στα παιδιά καρτέλες που έχουμε πλαστικοποιήσει με τα βήματα μιας καλής συζήτησης και λίστες με ευγενικές εκφράσεις και πράξεις καλού ακροατή. Τέλος, ενθαρρύνουμε τα παιδιά να δημιουργήσουμε ένα βίντεο στο οποίο θα εφαρμόζουμε τα βήματα και τις φράσεις αυτές για να βοηθήσουμε να τα κατανοήσει ο φίλος μας καλύτερα. Θέτουμε ένα θέμα, χωριζόμαστε σε ομάδες και εφαρμόζουμε βήμα-βήμα τα βήματα από τις καρτέλες.

 

8η Δραστηριότητα: "Θες να κάνουμε τη προσευχή μου σήμερα;"

για μαθητή

“Καλημέρα σε όλα τα παιδιά! Πάμε να πούμε όλοι μαζί την χριστιανική προσευχή για ένα καλό ξεκίνημα της ημέρας και ύστερα θα σας δείξω στον προτζέκτορα ένα βιντεάκι που δείχνει την ίδια προσευχή σε ένα άλλο σχολείο... Τώρα που είπαμε την προσευχή μας και είδαμε και το βίντεο θέλω να μου πείτε αν γνωρίζατε όλα τα παιδιά την χριστιανική αυτή προσευχή, και αν ναι, τι άλλο γνωρίζετε για αυτή; Μπορεί να μου πει κάποιος/α από εσάς, γιατί κάνουμε προσευχή; Τι μπορούμε να κερδίσουμε από αυτή; Υπάρχει μόνο μία προσευχή που πρέπει να την κάνουμε όλοι ανεξαιρέτως ή η κάθε θρησκεία έχει την δική της προσευχή; Πολύ σωστά, η κάθε θρησκεία έχει και την δική της προσευχή. Την επόμενη εβδομάδα και κάθε εβδομάδα, θα επαναλαμβάνουμε αυτήν την διαδικασία και θα μαθαίνουμε από μία διαφορετική προσευχή που χρησιμοποιείται σε μία διαφορετική θρησκεία. Επίσης, κάθε εβδομάδα που θα μαθαίνουμε και μία νέα προσευχή, θα ήθελα όποιος/α από εσάς γνωρίζει κάποιες πληροφορίες για αυτή να της πει και στην υπόλοιπη τάξη για να τις μάθουμε και εμείς”.

https://www.youtube.com/watch?v=FRezQS30ApQ

https://www.youtube.com/watch?v=YqjF0RHPn88

https://www.youtube.com/watch?v=ecKOCU9xtcg

για εκπαιδευτικό/γονέα

Αυτή η δραστηριότητα ανήκει στην κατηγορία: "βιώνοντας το νέο" αλλα και "βιώνοντας το γνωστό" εφόσον θα βιώσουν την εμπειρία παρακολούθησης γνωστών, αλλά και διαφορετικών προσευχών. Για το βίωμα με το γνωστό, η εμπειρία να παρουσιάσουν την προσευχή τους θα δώσει μια μορφή και νόημα στην ταυτότητά τους. Όσο για το βίωμα με το νέο, τα παιδιά θα εξοικειωθούν με την ύπαρξη διαφορετικών προσευχών αλλα και με την κατανόηση αυτών.

Στην αρχή της σχολικής χρονιάς, κατά την διάρκεια της οποίας μαθαίνεται στους μαθητές η βασική προσευχή για ένα καλό ξεκίνημα της ημέρας, προσπαθούμε κάθε βδομάδα να τους μαθαίνουμε μία προσευχή και από μία διαφορετική θρησκεία. Πιο συγκεκριμένα, μέσα στην τάξη, θα μπορούσαμε αρχικά να πούμε την προσευχή της θρησκείας που ασπάζονται τα περισσότερα παιδιά και ύστερα να συνεχίσουμε και με τις προσευχές άλλων θρησκειών συνοδεύοντάς τις με βίντεο. Η κάθε προσευχή, επίσης, θα μπορούσε να ακολουθήσει και τα χαρακτηριστικά που φέρει την ώρα που εκτελείται. Για παράδειγμα, στην μουσουλμανική προσευχή θα μπορούσαν οι μαθητές να καθίσουν κάτω, όπως ακριβώς πράττουν και οι πιστοί μουσουλμάνοι την ώρα εκείνη που προσεύχονται. Έπειτα από την εκμάθηση μίας νέας προσευχής, συζητάμε με τους μαθητές το νόημά της και τον λόγο που την λέμε. Σε αυτό το σημείο ο μαθητές μοιράζονται όποιες πληροφορίες γνωρίζουν για την προσευχή της θρησκείας τους, ώστε να εμπλακούν και να συμμετέχουν στην συζητηση, ακούγοντας και την νέα γνώση που θα λάβουν από τους συμμαθητές τους.

 

http://https://www.youtube.com/watch?v=FRezQS30ApQ

https://www.youtube.com/watch?v=YqjF0RHPn88

https://www.youtube.com/watch?v=ecKOCU9xtcg

Βιβλιογραφία

  • Άγγελος Λιβαθινός, Διονυσία Μωραΐτη, "Ο ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ Μία Κοινωνική, Παιδαγωγική και Διδακτική προσέγγιση", PÄDAGOGISCHE HOCHSCHULE LUDWIGSBURG, Γερμανία, 1994.
  • Ευμορφία Δεβετζή, "Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΑΠΟΨΕΙΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΟΥ ΒΟΡΕΙΟΥ ΕΒΡΟΥ", ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ «ΣΤΕΛΕΧΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΣΤΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΤΗΣ ΑΓΩΓΗΣ», ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΑΓΩΓΗΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΟΜΕΑΣ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗΣ ΚΑΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑΣ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗ, 2018.
  • Κωνσταντίνα Μπούσια, "Η διαφορετικότητα στο νηπιαγωγείο: Οι απόψεις των εκπαιδευτικών για την επιρροή της στο εκπαιδευτικό έργο", Διπλωματική εργασία, Πάτρα, 2017.
  • : ΚΑΣΙΑΝΗ ΤΑΝΙΜΑΝΙΔΟΥ, "ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΕΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΔΙΑΛΟΓΟΥ ΣΤΗ ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ ΙΣΛΑΜ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑ", ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ, Διπλωματικής Εργασία, Θεσσαλονίκη, 2016.
  • Mohammed Abu-Nimer, Amal Khoury, Emily Welty, "Unity in Diversity: Interfaith Dialogue in the Middle East", US Institute of Peace Press, 2007.
  • Turid Skarre  Aasebø," Education Reform Journal Volume 2 Number 1", ER Journal, 2017, 2(1), 1-16.
  • Turid Skarre Aasebø, Jorunn H. Midtsundstad and Ilmi Willbergh, "Turid Skarre Aasebø, Jorunn H. Midtsundstad and Ilmi Willbergh", Department of Education of Agder in Kristiansand, Norway, the University, 2015.
     
  • Karen Katz, "Can you say peace?", Henry Holt and company, New York, 2006.
  • Pat Thomas, "The skin I' m in, A first look at racism", Barron's.
  • Ellen Wolpert, " Start seeing diversity- the basic guide to an anti-bias in the classroom", Papperback, 2005.
     
  • https://www.linguee.com/english-greek/translation/interfaith.html
  • https://www.youtube.com/watch?v=W90j7P4SpuI
  • https://www.youtube.com/watch?v=NqiO8QpUjP8
  • https://www.youtube.com/watch?v=lWOwXtYzYDo