Produced with Scholar
Icon for ΤΟ ΨΩΜΙ ΣΟΥ ...Η ΔΥΝΑΜΗ ΣΟΥ

ΤΟ ΨΩΜΙ ΣΟΥ ...Η ΔΥΝΑΜΗ ΣΟΥ

Learning Module

Abstract

Περιγραφή Να γνωρίσουν οι μαθητές μέσα από μαθητοκεντρικές και βιωματικές δραστηριότητες τα είδη και τον τρόπο παρασκευής του ψωμιού, την ιστορική του εξέλιξη, τη διατροφική του αξία, καθώς και τη θέση του στη ζωή του ανθρώπου. Γνωστικό Πεδίο: ΓΛΩΣΣΑ Γ΄ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ-ΕΥΕΛΙΚΤΗ ΖΩΝΗ Θέμα: ΤΟ ΨΩΜΙ Σκοπός της Μάθησης: Σκοπός αυτής της μαθησιακής ενότητας είναι να γνωρίσουν οι μαθητές το βασικό είδος της καθημερινής τους διατροφής, το ψωμί. Μαθησιακό επίπεδο: Ηλικία 9-12

Γνωστικοί Στόχοι

Ως αποτέλεσμα της ολοκλήρωσης αυτής της Μαθησιακής Ενότητας, οι μαθητές θα είναι ικανοί να:

α) Να γνωρίσουν οι μαθητές το βασικό είδος της καθημερινής τους διατροφής, το ψωμί.

  1. Να εντοπιστούν οι πρότερες γνώσεις των μαθητών σχετικά με την έννοια της λέξης ψωμί .
  2. Να αποτυπώσουν οι μαθητές τις καθημερινές διατροφικές τους προτιμήσεις ,σχετικά με το ψωμί .

β) Να γνωρίσουν τα είδη του ψωμιού που κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο.

  1. Να γνωρίσουν τις διάφορες κατηγορίες ψωμιών που υπάρχουν και καταναλώνονται ευρέως σήμερα καθώς και πληροφορίες για το κάθε είδος.
  2. Να μάθουν τη στενή σχέση ανάμεσα στο είδος ψωμιού και το είδος του αλευριού που παρασκευάζεται.
  3. Να γνωρίσουν τη θέση του ψωμιού στη Χριστιανική Θρησκεία.

α) Να γνωρίσουν από κοντά τα διάφορα είδη ψωμιού και τον τρόπο παρασκευής τους.

  1. Να δουν από κοντά τα διάφορα είδη ψωμιού, σε διάφορα σχήματα και μεγέθη ,που υπάρχουν σήμερα στο εμπόριο.
  2. Να γνωρίσουν τα υλικά και τον τρόπο παρασκευής του ψωμιού.
  3. Να κάνουν συλλογή και καταγραφή πληροφοριών για τα είδη ψωμιού που έχουν μεγαλύτερη κατανάλωση σήμερα και για το επάγγελμα του φούρναρη, μέσα από μια συνέντευξη .

β) Να γνωρίσουν τον κύκλο του ψωμιού παλιά και σήμερα.

  1. Να γνωρίσουν όλα τα στάδια των εργασιών που γίνονταν παλιά για να γίνει ο σπόρος, ψωμί και αυτές που γίνονται σήμερα.
  2. Να μάθουν μέσα από την παρατήρηση, όλες τις εργασίες που χρειάζονται για να φτάσει το ψωμί στο τραπέζι μας.

α) Να κατανοήσουν οι μαθητές τη θρεπτική αξία του ψωμιού.

  1. Να γνωρίσουν την ιστορία του ψωμιού.
  2. Να καταλάβουν τη σημασία του ψωμιού ως το πιο βασικό είδος στην καθημερινή διατροφή τους.
  3. Να κατανοήσουν τη σπουδαιότητα του ψωμιού σε θρησκευτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις στη ζωή των ανθρώπων
  4. Να αναπτύξουν κριτική σκέψη.

β) Να αποκτήσουν σωστές στάσεις και συμπεριφορές στην καθημερινή τους διατροφή.

  1. Να τους λυθούν τυχόν απορίες γύρω από το ψωμί, από έναν ειδικό Διατροφολόγο-Διαιτολόγο
  2. Να μάθουν τις συνέπειες της κακής διατροφής.
  3. Να αποκτήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες .
  4. Να εξασκηθούν στην παρατήρηση και να αναπτύξουν κριτική σκέψη.

α) Να γνωρίσουν οι μαθητές τη διατροφική πυραμίδα και τη σημασία της σωστής διατροφής.

  1. Να γνωρίσουν οι μαθητές τη θέση το ψωμιού στη βάση της διατροφικής πυραμίδας και τη διατροφική του αξία στην καθημερινή ζωή του ανθρώπου.
  2. Να αποκτήσουν σωστές διατροφικές συνήθειες όχι μόνο για το ψωμί αλλά και γενικά στη διατροφή μας.
  3. Να εξασκηθούν στην ομαδική εργασία και την κριτική σκέψη .

β) Να μάθουν με βιωματικό τρόπο τα υλικά και τον τρόπο παρασκευής του ψωμιού.

  1. Να εφαρμόσουν στην πράξη αυτά που έμαθαν παρασκευάζοντας το δικό τους ψωμί, ακολουθώντας σωστά τα βήματα μιας συνταγής .
  2. Να αναγνωρίζουν από τη γεύση ,τα υλικά παρασκευής και το είδος του ψωμιού.
  3. Να απολαμβάνουν τα αγαθά της ομαδικής συνεργασίας.

1. Το ψωμί στην καθημερινή μας διατροφή

Για το μαθητή

1 α. Διερεύνηση της καθημερινής σχέσης των παιδιών με το ψωμί

Προκειμένου να διερευνήσουμε τη σχέση και τις γνώσεις τους με το ψωμί , διενεργούμε σχετική έρευνα με αυτοσχέδιο ερωτηματολόγιο. Για το σκοπό αυτό δίνουμε στους μαθητές ένα ερωτηματολόγιο στο οποίο τους ζητάμε, μεταξύ των άλλων να μας πουν, αν τρώνε ψωμί καθημερινά και με τι συχνότητα, το είδος του ψωμιού που τρώνε, πληροφορίες για την τιμή του ψωμιού, αν καταναλώνουν αρτοπαρασκευάσματα ,…. ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1')

1 β. Αποτύπωση των προτιμήσεων των παιδιών για κολατσιό

Προκειμένου να αποτυπώσουμε τις σχετικές προτιμήσεις των μαθητών σε σχέση με το κολατσιό ( δεκατιανό….) υλοποιούμε με τους μαθητές μας μέσα στην τάξη σχετικές δραστηριότητες που αφορούν την συγκεκριμένη μέρα όπως: φωτογραφίζοντας το κολατσιό που έχει φέρει το καθένα παιδί μαζί του την ημέρα αυτή, δημιουργώντας στον πίνακα ένα κατάλογο με όλα τα είδη κολατσιού που τα παιδιά έχουν φέρει,κυκλώνοντας αυτά που έχουν σχέση με το ψωμί και τέλος συζητώντας για το ποιο από τα είδη κολατσιού έχει μεγαλύτερη διατροφική αξία. ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2')

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 1
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 2

 

Για το δάσκαλο

Το ψωμί στην καθημερινή μας διατροφή

2. Τα είδη του ψωμιού

Για το μαθητή

2 α. Τα είδη του ψωμιού

Προκειμένου να υλοποιηθούν τα παραπάνω, οι μαθητές θα παρακολουθήσουν ένα 'Power point' με διάφορα είδη ψωμιών που κυκλοφορούν στο εμπόριο και πληροφορίες για τον τρόπο παρασκευής τους ,με σκοπό να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους. Συζητούν, ανταλλάσουν απόψεις σχετικά με αυτά που είδαν και προγραμματίζουν να επισκεφτούν τον φούρνο της γειτονιάς του σχολείου τους και να δουν από κοντά τα διάφορα είδη ψωμιού που υπάρχουν σήμερα.

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3')

2 β. Σύνδεση του ψωμιού με την Χριστιανική Θρησκεία

Το ψωμί είναι άρρηκτα συνυφασμένο με την επιβίωση του ανθρώπου. Για το λόγο αυτό σε όλες σχεδόν τις θρησκείες θεωρείται ένα ιερό αγαθό, ένα δώρο του θεού. Προκειμένου να διερευνήσουμε τις γνώσεις των μαθητών σχετικά με τη θέση του ψωμιού στην Χριστιανική Θρησκεία , τους ζητάμε να σκεφτούν και να μας πουν αν γνωρίζουν ονόματα ψωμιών που έχουν ακούσει ή έχουν γευτεί στην εκκλησία ,αν γνωρίζουν κάτι παραπάνω γι’ αυτές τις ονομασίες, αν υπάρχουν ψωμιά που τα τρώμε σε συγκεκριμένες περιπτώσεις και ποια είναι αυτά . Αντιστοιχίζουν λέξεις σχετικές με ύπαρξη του ψωμιού στην Χριστιανική Θρησκεία , με την σημασία τους ,(πρόσφορο…μυστήριο Θείας Ευχαριστίας,…).

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4')

Power point
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 4

 

Για το δάσκαλο

Τα είδη του ψωμιού

3. Επίσκεψη στο φούρνο της γειτονιάς

Για το μαθητή

Για να επιτευχθούν τα παραπάνω, θα στηριχθούμε στην προϋπάρχουσα γνώση των παιδιών αλλά και στην προγραμματισμένη επίσκεψη των μαθητών, στον φούρνο που βρίσκεται κοντά στο σχολείο μας.

Οι μαθητές θα δουν από κοντά τα διάφορα είδη ψωμιού, σε διάφορα σχήματα και μεγέθη ,που κυκλοφορούν σήμερα στο εμπόριο, θα γευτούν διάφορα είδη ψωμιών, γλυκά και αλμυρά .Θα πάρουν συνέντευξη από το φούρναρη, χωρισμένοι σε τρεις ομάδες, (με ερωτήσεις που έχουν ετοιμάσει με τη βοήθεια του δασκάλου τους από το σχολείο).

Βρίσκουν τα είδη ψωμιού που κρύβονται μέσα σε ένα ΚΡΥΠΤΟΛΕΞΟ. ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5')

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 5

 

Για το δάσκαλο

Επίσκεψη στο φούρνο της γειτονιάς

4. Ο κύκλος του ψωμιού

Για το μαθητή

Ο κύκλος του ψωμιού χθες και σήμερα

Προκειμένου να πετύχουμε τα παραπάνω, δείχνουμε στα παιδιά ένα 'Power point' με όλα στα στάδια εργασιών που γίνονταν στο παρελθόν αλλά και σήμερα, για να φτάσει το ψωμί στο σπίτι μας και τους ζητάμε να αναγνωρίζουν όλες τις εργασίες που δείχνουν οι εικόνες και να μας πουν αν γνωρίζουν από προσωπικές εμπειρίες, πώς γίνονται.

Να διηγηθούν χωρισμένοι οι μαθητές σε δύο ομάδες την ιστορία του κύκλου του ψωμιού, η μία παλιά και η άλλη σήμερα.

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6')

Παρατηρούν τον εννοιολογικό χάρτη με τον κύκλο του ψωμιού,που δείχνει όλα τα στάδια που μεσολαβούν μέχρι το ψωμί να φτάσει στο τραπέζι μας και αριθμούν τις εργασίες αυτές ανάλογα με το χρόνο που γίνονται και γράφουν το σχετικό με την εργασία ρήμα.

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7')

Power point
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 6
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 7

 

Για το δάσκαλο

Ο κύκλος του ψωμιού

5. Η ιστορία και η θρεπτική αξία του ψωμιού

Για το μαθητή

5 α. Θρεπτική αξία του ψωμιού

Προκειμένου να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος, δίνουμε στους μαθητές πληροφορίες από το διαδίκτυο (διασκευασμένο κείμενο), για την ιστορία του ψωμιού και τη διατροφική του αξία.

Οι μαθητές απαντούν σε ερωτήματα που τους έχουμε θέσει, υπογραμμίζοντας φράσεις- κλειδιά στο συγκεκριμένο κείμενο και καταλήγουν σε συμπεράσματα για το ψωμί και τη θρεπτική του αξία. ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 8')

5 β. Σύνδεση του ψωμιού με την παράδοση του τόπου μας

Προκειμένου να πετύχουμε τα παραπάνω οι μαθητές μελετούν ένα κείμενο με πληροφορίες από το διαδίκτυο (διασκευασμένο κείμενο), για ειδικά είδη ψωμιού και συνδέουν αυτά τα είδη ψωμιού, με θρησκευτικές και κοινωνικές εκδηλώσεις στη ζωή των ανθρώπων. (βασιλόπιτα-Πρωτοχρονιά, προβέντα-γάμος…). ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 9')

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 8
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 9

 

Για το δάσκαλο

Η ιστορία και η θρεπτική αξία του ψωμιού

6. 10+1 απορίες για το ψωμί

Για το μαθητή

6 α. 10+1 απορίες για το ψωμί

Προκειμένου οι μαθητές να έχουν μια καλύτερη πληροφόρηση και να τους λυθούν τυχόν απορίες γύρω από το ψωμί, διαβάζουμε στην τάξη την δημοσίευση από το διαδίκτυο, της ομιλίας της κλινικής Διατροφολόγου-Διαιτολόγου κυρίας Εύας Σταυρίδη, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Άρτου στις 16 Οκτωβρίου, με τίτλο <<10+1 απορίες για το ψωμί>> .

Με τις γνώσεις που έχουν αποκτήσει από τις προηγούμενες δραστηριότητες και ύστερα από αυτά που διάβασαν στην ομιλία της κλινικής Διατροφολόγου-Διαιτολόγου κυρίας Εύας Σταυρίδη, τα ρωτάμε να μας πουν:

  • Αν πιστεύουν ότι το ψωμί παχαίνει.
  • Πού βρίσκεται το μυστικό της σωστής διατροφής στη ζωή μας, όσο αναφορά το ψωμί αλλά και τα άλλα τρόφιμα της καθημερινής μας διατροφής.
  • Ποιο ψωμί θεωρούν το πιο υγιεινό, (με βάση τα όσα έμαθαν), ιδιαίτερα αν υπάρχει κάποιο πρόβλημα υγείας.
  • Τι πρέπει να προσέχουν όταν αγοράζουν συσκευασμένα ψωμιά.

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 10')

6 β. Σταχυολογήματα: Το Ψωμί στον καθημερινό λόγο

Για να επιτευχθούν τα παραπάνω, τα παιδιά διαβάζουν παροιμίες και παροιμιώδεις φράσεις σχετικές με το ψωμί, που τους έχουμε δώσει από το διαδίκτυο και σχολιάζουν την ερμηνεία τους. ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 11')

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 10
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 11

 

Για το δάσκαλο

10+1 απορίες για το ψωμί

7. Η θέση του ψωμιού στη διατροφική πυραμίδα

Για το μαθητή

7 α. Η μεσογειακή διατροφική πυραμίδα

Για να επιτευχθούν τα παραπάνω, δείχνουμε στα παιδιά την πυραμίδα της μεσογειακής διατροφής. Αφού την παρατηρήσουν προσεχτικά, απαντούν αν σε αυτή υπάρχει το ψωμί και αν ναι, σε ποια θέση της πυραμίδας βρίσκεται. Αν το ψωμί ανήκει στα προϊόντα που πρέπει να καταναλώνει ο άνθρωπος καθημερινά ή λίγες φορές την εβδομάδα ή μόνο λίγες φορές το μήνα.

Τα παιδιά εργάζονται ομαδικά και ζωγραφίζουν τη δική τους διατροφική πυραμίδα.

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 12')

7 β. Σωστές διατροφικές συνήθειες

Προκειμένου να πετύχουμε τα παραπάνω, δίνουμε στους μαθητές μια εικόνα με καλές και κακές διατροφικές συνήθειες και τους ζητάμε αρχικά να κυκλώσουν τις σωστές διατροφικές συνήθειες που βλέπουν. Στη συνέχεια καταγράφουν σε ένα πίνακα τις ανθυγιεινές τροφές που υπάρχουν στην εικόνα αυτή.Τέλος,επισημαίνουν μέσα από έναν κατάλογο τροφών, τις πιο υγιεινές διατροφικές συνήθειες για το κολατσιό τους στο σχολείο.

('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 13')

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 12
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 13

 

Για το δάσκαλο

Η θέση του ψωμιού στη διατροφική πυραμίδα

8. Παρασκευάζουμε το δικό μας ψωμί

Για το μαθητή

Φτιάχνουμε και τρώμε το δικό μας ψωμί

Για να εφαρμόσουν οι μαθητές αυτά που έμαθαν, τους δίνουμε να διαβάζουν μια συνταγή για την παρασκευή παραδοσιακού ψωμιού. Στη συνέχεια προχωρούν στην εκτέλεσή της με τη βοήθεια της γιαγιάς μιας μαθήτριας της τάξης μας, την κυρία Ευθυμία.

Έχουν φέρει τα απαραίτητα υλικά, σκεύος για ζύμωμα και γάντια μιας χρήσεως. Αφού ακολουθήσουν όλα τα στάδια της συνταγής, ζυμώνουν το δικό τους ψωμί . Φτιάχνουν διάφορα είδη ψωμιού τις επιλογής τους (χρησιμοποιώντας διάφορα άλλα υλικά όπως ελιές, τυρί, σταφίδες, ρίγανη, σουσάμι διάφορους σπόρους κ.λ.π.), σε διάφορα μεγέθη και σχήματα . Όταν όλα ετοιμαστούν τα δίνουν για ψήσιμο στην κυρία Ευθυμία, που μένει κοντά στο σχολείο.

Δοκιμάσουν τα ψημένα ψωμιά και αναγνωρίσουν ποιο είδος ψωμιού είναι, από τι υλικά έχει γίνει και ποια τους άρεσαν περισσότερο. Βάζουν στα ψωμιά ταμπελάκια, με το όνομα του κάθε ψωμιού και φτιάχνουν στην αίθουσά τους τη γωνιά του φούρνου τους, με τα δικά τους ψωμιά.('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 14')

Λύνουν την ακροστιχίδα του ΚΑΡΒΕΛΙΟΥ. ('ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 15')

ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 14
ΦΥΛΛΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 15

 

Για το δάσκαλο

Παρασκευάζουμε το δικό μας ψωμί