Αφού τα νήπια δανειστούν και διαβάσουν διαφορευικές ιστορίες που αναφέρονται σεήρωες που βιώνουν τα βασικά συναισθήματα(πρόγραμμα φιλαναγνωσίας) και τη γιορτή της μητέρας, η νηπιαγωγός παρουσιάζει στην ολομέλεια έναν πίνακα σύνθεση φωτογραφιών (κολλάζ) με πρόσωπα που βρίσκονται σε διαφοερετική συναισυηματική κατάσταση και την εκδηλώνουν με εξωτερικά σημάδια (εξωλεκτικός κώδικας).

'Eikones_Sinesthimaton.JPG'

Αρχικά ζητάει από τα παιδιά να αναγνωρίσουν αυτές τις εκφράσεις. Στη συνέχεια ζητάει από κάθε παιδί να επιλέξει μια έκφραση-μορφασμό. Κάθε νήπιο ανάλογα με την έκφραση που επέλεξε αναπτύσσει και μια προσωπική ιστορία ή περιστατικό που το έκανε να αισθανθεί παρόμοια. Όλες οι "αληθινές ιστορίες" που λένε οι μαθητές ηχογραφούνται από τη νηπιαγωγό.

Σκοπός

Να εκφράσουν απόψεις σχετικά με τα συναισθήματα.

Να ανταλλάσουν απόψεις σε σχέση με τα συναισθήματα.

Να αναπτύσσουν την ικανότητα κρίσης και λήψης αποφάσεων.

Να αναπτύσσουν τον προφορικό λόγο.

Να συμμετέχουν σε συζητήσεις και να επιχειρηματολογούν.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Εικόνες συναισθημάτων
• Συσκευή ηχογράφησης
• Ηλεκτρονικός Υπολογιστής

Στα πλαίσια του προγράμματος φιλαναγνωσίας τα παιδιά έχουν δανειστεί τα εξής βιβλία: "Η μικρή", "Ο μεγάλος θυμός", "Έλμερ", "Μια άλλη μέρα θα νικήσεις εσύ!" και "Ο μικρός κάστορας και η ηχώ". οι πρωταγωνιστές αυτών των βιβλίων βιώνουν έντονα συναισυήματα ζήλιας, θυμού, μοναδικότητας, απογοήτευσης και μοναχικόατητας.

Η νηπιαγωγός χωρίζει τα νήπια σε ομάδες, γνωρίζοντας ότι τα παιδιά έχουν δανειστεί τα συγκεκριμένα βιβλία (ατομικές κάρτες δανεισμού). Στη συνέχεια ζητάει από κάθε ομάδα να παρουσιάζει στην ολομέλεια το βιβλίο τους. Μετά το τέλος κάθε παρουσίασης τα νήπια με την βοήθεια ανοιχτών ερωτήσεων από την νηπιαγωγό καλούνται να εκφράσουν τα συναισθήματα τα οποία βιώνει κάθε ήρωας κατά την εξέλιξη της ιστορίας.

π.χ. "Ο μεγάλος θυμός"

Πως νομίζεις ότι  ένιωθε ο Μάριος;

Τι μορφή είχε ο μεγάλος θυμός;

Τι θα έκανες εσύ αν έβλεπες το μεγάλο θυμό;

Πως κατάφερε ο μεγάλος θυμός να χωρέσει στο μικρό κουτί;

Σκοπός

Να ανγνωρίσουν προσωποικές τους απόψεις και επιλογές.

Να αποδέχονται τη διαφορετικότητα.

Να εξοικειωθούν με γεγονόττα της ζωής.

Να παροτρύνονται να διαβάζουν στους συμμαθητές τους ακολουθώντας τις βασικές συμβάσεις ανάγνωσης.

Να συνειδητοποιήσουν ότι η ακρόαση γίνεται κάθε φορά για διαφορετικούς σκοπούς.

Εκπαιδευτικό Υλικό

Παραμύθια:

• "Η μικρή" Meserve Jessica,
• "Ο μεγάλος θυμός" Mireille d'Allance,
• "Έλμερ" McKee David,
• "Μια άλλη μέρα θα νικήσεις εσύ!" ΜΑρία Παπαγιάννη,
• "Ο μικρός κάστορας και η ηχώ" MacDonald Amy.

Αφού έχει γίνει η παρουσίαση των βιβλίων και η συζήτηση των ιστοριών από τους τις μαθητές/τριες, η νηπιαγωγός έχει ετοιμάσει ένα 'φύλλο εργασίας' αξιοποιώντας την εικονογράφηση των βιβλίων και συγκεκριμένα, τους ήρωες. Επιλέγει χαρακτηριστικούς ήρωες που, ο καθένας στην ιστορία του, βιώνει με ένταση κάποιο συναίσθημα και τους διατάσσει σε μια κάθετη στήλη. Στην απέναντι πλευρά του χαρτιού καταγράφουμε, σε τυχαία σειρά, τα ονόματα των συναισθημάτων και ζητάμε από τα παιδιά να τα αντιστοιχήσουν με τον κάθε ήρωα.

Σκοπός

Να συνειδητοποιούν ότι ο γραπτός λόγος είναι η αναπαράσταση του προφορικού λόγου και να διακρίνουν την εικόνα μιας λέξης από τη γραπτή απόδοση της.

Να αναγνωρίζουν ότι ο γραπτός λόγος είναι φορέας μηνυμάτων που πραγματώνονται με τη μορφή κειμένου.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• 'Φύλλο εργασίας'
• Χαρτιά Α4
• Ηλεκτρονικός υπολογιστής
• Scanner

φύλλο εργασίας

Στην ολομέλεια της τάξης η νηπιαγωγός παρουσιάζει στα νήπια μια ιστορία μεταξύ δυο φίλων αγαπημένων. "Μια φορά και ένα καιρό ήταν δυο φίλοι πολύ αγαπημένοι. Μια μέρα μετακόμισε στη γειτονιά τους, ένα καινούργιο παιδί και θέλησε να παίξει μαζί τους. Μόνο που αυτό το παιδί δεν μιλούσε την ίδια γλώσσα με αυτά. Τι θα κάνουν άραγε οι δυο αχώριστοι φίλοι;". Η νηπιαγωγός ζητάει από τα παιδιά να δώσουν τις δικές τους προτάσεις για τηδιαχείριση της κατάστασης. Οι προτάσεις των παιδιών καταγράφονται για να συζητηθούν και τέλος να καταλήξουν σε τρεις ή σε περισσότερες εκδοχές. Για παράδειγμα:

1η εκδοχή: Οι δυο φίλοι αδιαφορούν για το καινούργιο παιδί και δεν το θέλουν στην παρέα τους. Το παιδί φεύγει στεναχωρημένο χωρίς παρέα για το σπίτι του.

2η εκδοχή: Οι δύο φίλιο γεμάτοι περιέργεια και με ενδιαφέρον βλέπουν φιλικά το καινούργιο παιδί. Τον ρωτούν "Πως σε λένε; Από που είσαι;". Στην αρχή ήταν πολύ επιφυλακτικοί απέναντι του αλλά μετά αποφάσισαν να γίνει φίλος τους.

3η εκδοχή: Τον καλωσόρισαν αμέσως στην παρέα τους και δεν νοιάστηκαν καθόλου που το καινούργιο αυτό παιδί δεν μίλαγε την ίδια γλώσσα μαζί τους.

Η ομάδα συζητά για το ποια από τις εκδοχές θα επέλεγαν εάν είχαν να αντιμετωπίσουν μια τέτοια κατάσταση.

Στη συνέχεια ζητάμε από τα παιδιά να μας διηγηθούν μια προσωπική τους ιστορία στην οποία μπορεί να θύμωσαν, να εκνευρίστηκαν, να λυπήθηκαν κλπ. Να προσπαθήσουν να εξηγήσουν, χρησιμοποιώντας το "λεξιλόγιο των συναισθημάτων", το πως ένιωσαν, πως αντέδρασαν και πως θα μπορούσαν να πράξουν καλύτερα. Οι ιστορίες των παιδιών καταγράφονται. Σαν προέκταση της δραστηριότητας οι ηχογραφημένες ιστορίες των παιδιών εικονογραφούνται από τα ίδια τα παιδιά και δημιουργείται ένα φύλλο οδηγιών από τα ίδια τα παιδιά με τίτλο "Τώρα ξέρω πως να...".

Σκοπός

Τα παιδιά ενθαρρύνονται να αποκτήσουν ηθικές αξίες, να λειτουργούν ως ακροατές και να εφαρμόζουν στρατηγικές οργάνωσης του λόγου τους πριν μιλήσουν.

Να κατανοούν ότι υπάρχουν διαφορετικές οπτικές για την ίδια κατάσταση και να υιοθετούν στάσεις περισσότερο αποδεκτές.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Χαρτιά Α4 και μαρκαδόροι
• Συσκευή ηχογράφησης
• Το βιβλίο "Ηρεμία, έξω η βία" των Sylvie Girardet - Puig Rosado, εκδ. Φλούδας

Στον προαύλιο χώρο του σχολείου η νηπιαγωγός έχει σχεδιάσει ένα επιδαπέδιο σταυρόλεξο με τα συναισθήματα. Επίσης έχει εκτυπώσει σε χαρτιά Α4 όλα τα γράμματα που χρειάζονται για να σχηματιστούν οι λέξεις του "συναισθηματόλεξου", που έχουν επιλέγει και τις έχει τοποθετήσει στις μπλούζες των μαθητών. Η νηπιαγωγός μέσα σε αριθμημένους φακέλους έχει αινίγματα, σπαζοκεφαλιές και ποιήματα τα οποία αφορούν τα συναισθήματα. Τα παιδιά καλούνται με τη βοήθεια της νηπιαγωγού να βρουν τις σωστές απαντήσεις των αινιγμάτων και με τα γράμματα που έχουν ήδη τοποθετημένα στις μπλούζες τους να φτιάξουν τη λέξη-συναίσθημα. Η λέξη αυτή μεταφέρεται στο επιδαπέδιο σταυρόλεξο που έχει φτιάξει η νηπιαγωγός, κάθε παιδί με το σωστό γράμμα παίρνει μια θέση οκλαδόν στο δάπεδο που έχει σχεδιαστεί. Σε αυτή τη δραστηριότητα οι μαθητές γίνονται οι ίδιοι τα πιόνια-γράμματα του παιχνιδιού και συμμετέχουν όλοι ενεργά σε αυτό. Ο πίνακας αναφοράς θα δώσει μια βοήθεια στη λύση του σταυρολέξου για τους μικρούς μαθητές.

Ενδεικτικό σταυρόλεξο:

'Sinesthimatolekso.PNG'

Πίνακας Αναφοράς:

'Pinakas_Anaforas.PNG'

Σκοπός

Να αναζητούν πληροφορίες μέσα από διαφορετικούς τύπους κειμένων.

Να κατακτήσουν φωνήματα και να συνειδητοποιήσουν τη σχέση φωνήματος-γραφήματος.

Να εντοπίζουν και να περιγράφουν θέσεις, διευθύνσεις και διαδρομές στο χώρο ως προς διαφορετικά συστήματα αναφοράς με τη χρήση απλών χωρικών εννοιών.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Ηλεκτρονικό υπολογιστή
• Εκτυπωτή
• Μαρκαδόροι
• Χαρτιά Α4
• Κιμωλίες

Στη γωνιά της συζήτησης η νηπιαγωγός έχει ήδη επιλέξει εκπαιδευτικό υλικό όπως πίνακες ζωγραφικής, cd με μουσική και διάφορα μουσικά όργανα, τα οποία μπορούν να αποδώσουν πολυτροπικά συναισθηματικές καταστάσεις. Καλεί τα νήπια να τα επεξεργαστούν και να συζητήσουν για αυτά.

Ενδεικτικοί πίνακες ζωγραφικής:

'Pinakes_Zografikis.PNG'

Τα νήπια με την έκθεση τους στα οπτικά και ακουστικά ερεθίσματα του εκπαιδευτικού υλικού, ενθαρρύνονται να αναγνωρίσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά γνωρίσματα (χρώμα, φως, γραμμές, ένταση, ρυθμός, ύφος κλπ.) που αποδίδουν συγκεκριμένες ανταποκρίσεις. Ολοκληρώνοντας τη δραστηριότητα ομαδοποιούν τις ίδιες συναισθηματικές καταστάσεις.

Πιθανές ερωτήσεις της νηπιαγωγού προς τα παιδιά είναι οι εξής:

Οι άνθρωποι αισθανόμαστε πάντα το ίδιο;

Εμείς πώς καταλαβαίνουμε τον τρόπο πυ αισθάνονται οι άλλοι άνθρωποι;

Εκφράζουν όλα αυτά που έχουμε μπροστά μας το ίδιο συναίσθημα;

Ας προσπαθήσουμε να τα ομαδοποιήσουμε;

Σκοπός

Να διερευνήσουν ιδέες, συναισθήματα, σχέσεις και συμπεριφορές.

Καλούνται να αιτιολογήσουν την άποψη τους ή την άποψη της ομάδας τους.

Να διατυπώνουν και να αιτιολογούν προσωπικές τους θέσεις χρησιμοποιώντας το κατάλληλο λεξιλόγιο.

Να ομαδοποιούν με βάση ένα κοινό χαρακτηριστικό.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Πίνακες ζωγραφικής
• Cd με μουσική, ενδεικτικά: Χορός σε 11/8, Μάνος Χατζιδάκις, Happy, Pharrell Williams κ.α.
• Διάφορα μουσικά όργανα

Τα νήπια καλούνται να ακούσουν 4 διαφορετικά μουσικά κομμάτια στο cd player. Τα νήπια ακούν τις ηχητικές εγγραφές όσες φορές θέλουν και στη συνέχεια ζητούμε να μας πουν, τι είδους διάθεση τους προκαλεί το κάθε μουσικό κομμάτι και με ποιο συναίσθημα το συνδέουν. Τα νήπια αφού αντιστοιχίσουν το μουσικό κομμάτι με το συναίσθημα ακούνε για δεύτερη φορά τα κομμάτια και αυτή την φορά ενθαρρύνονται να εκφραστούν με τον αυτοσχεδιασμό και τη μίμηση.

Στη συνέχεια της δραστηριότητας ζητάμε από τα νήπια αφού έχουν αντιστοιχίσει τα μουσικά κομμάτια με τα συναισθήματα και τα έχουν ακούσει αρκετές φορές, σε ένα μεγάλο χαρτί του μέτρου να ζωγραφίσουν, απεικονίζοντας με χρώμα, γραμμές και κινήσεις το συναίσθημα που αισθάνονται από το μουσικό κομμάτι που ακούνε κάθε φορά. Η νηπιαγωγός εναλλάσσει τα μουσικά κομμάτια δίνοντας όμως χρόνο στα νήπια να εκφραστούν εικαστικά.

Σκοπός

Να ακούνε σύνθετους ήχους και να αποδίδουν εικαστικά τις εικόνες.

Να διακρίνουν βασικές διαφορές ανάμεσα σε διάφορα μουσικά είδη.

Να χρησιμοποιούν θεατρικά στοιχεία για να εκφράζουν τα συναισθήματα τους.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• 4 διαφορετικά μουσικά κομμάτια
• Cd player
• Χαρτί του μέτρου
• Πινέλα, τέμπερες, νερομπογιές

Αφού οι μαθητές έχουν επεξεργαστεί αρκετά το εκπαιδευτικό υλικό για τα συναισθήματα μέσα από τις παραπάνω δραστηριότητες, η νηπιαγωγός τους καλεί να φτιάξουν μια μακέτα που θα απεικονίζει τη γειτονιά των συναισθημάτων, μια γειτονιά παρόμοια ή και διαφορετική με αυτή που βρίσκεται το σχολείο τους. Χωρίζει τα νήπια σε ομάδες και κάθε ομάδα αναλαμβάνει να φτιάξει ένα ξεχωριστό οίκημα προκειμένου να φιλοξενήσει ένα συναίσθημα. Τα νήπια επιλέγουν τα ίδια τα υλικά που θα χρησιμοποιήσουν προκειμένου να φτιάξουν την μακέτα.

Τα παιδιά κατασκευάζουν την μακέτα της γειτονιάς των συναισθημάτων και στη συνέχεια τους ζητάμε να βάλουν μέσα σε κάθε σπίτι τις αντίστοιχες εικόνες. Κάθε οίκημα πρέπει να εκφράζει μια συναισθηματική κατάσταση. Όπως κάθε σπίτι ή μαγαζί έχει την διεύθυνση του έτσι και τα οικήματα της μακέτας πρέπει να έχουν από μια διεύθυνση. Έτσι λοιπόν ζητάμε από τις ομάδες να βρουν μια ιδιαίτερη διεύθυνση για τα οικήματα τους. Για παράδειγμα το σπίτι του φόβου βρίσκεται στην Τρομάρα.

Σαν επέκταση της δραστηριότητας, θα μπορούσαμε να ρωτήσουμε τα παιδιά να μας πουν σε ποιο σπίτι θα επέλεγαν αυτά να μείνουν και γιατί. Σημαντικό σε αυτό το σημείο της δραστηριότητας είναι η νηπιαγωγός να έχει υποστηρικτικό ρόλο προκειμένου να βοηθήσει τα παιδιά να γράψουν τις επιγραφές.

Σκοπός

Καλούνται να αιτιολογήσουν την άποψη τους ή την άποψη της ομάδας τους.

Δημιουργούν εικαστικές αναπαραστάσεις χρησιμοποιώντας τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους.

Επιλέγουν τα κατάλληλα υλικά για να δημιουργήσουν μια τρισδιάστατη κατασκευή.

Ομαδοποιούν καταστάσεις και αντικείμενα.

Πραγματοποιούν τρισδιάστατες κατασκευές.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Μαρκαδόροι
• Κόλλα
• Χαρτιά διαφόρων τύπων
• Ψαλίδια
• Διάφορα κουτιά
• Υφάσματα

Η ομάδα επεξεργάζεται τη μακέτα της γειτονιάς των συναισθημάτων και αυτή τη φορά η νηπιαγωγός ενθαρρύνει τα παιδιά εκτός από τις οδούς που δημιούργησαν σε προηγούμενη δραστηριότητα να δώσουν στα σπίτια και από έναν αριθμό. Για το λόγο αυτό έχει ετοιμάσει αινίγματα και απλές μαθηματικές πράξεις που βρίσκονται έξω από κάθε σπιτάκι, για παράδειγμα "Στη γη τις εποχές αυτός ο αριθμός θα φέρει, άνοιξη και φθινόπωρο, χειμώνα, καλοκαίρι", "Ήμασταν δυο πολύ αγαπημένα, μα το μίσος μας χώρισε και έφυγε το ένα, έμεινε μόνο...;". Τα νήπια καλούνται να βρουν τα αινίγματα και να λύσουν τις πράξεις, ανακαλύπτοντας τον σωστό αριθμό και γράφοντας τον επάνω σε κάθε σπίτι.

Σκοπός

Να απαγγέλουν, να διαβάζουν και να γράφουν αριθμούς μέχρι το 10.

Να διερευνούν συνδυασμούς που δίνουν τα αθροίσματα ή τις διαφορές των αριθμών ως το 10.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Χαρτιά Α4
• Μαρκαδόροι

Η νηπιαγωγός με τη βοήθεια του λογισμικού ανοιχτού τύπου Power Point δημιουργεί για τα παιδιά μια δραστηριότητα σύνδεσης κοινωνικών ιστοριών με τα συναισθήματα. Στην πρώτη διαφάνεια παρουσιάζεται μια κοινωνική κατάσταση, όπως για παράδειγμα ένα παιδί το οποίο παίρνει ένα δώρο. Στη δεύτερη διαφάνεια δίνεται στα παιδιά η επιλογή μεταξύ τριών συναισθημάτων από τα οποία πρέπει να διαλέξουν το σωστό. Οι λάθος απαντήσεις υπερσυνδέονται με την ανατροφοδότηση "Προσπάθησε πάλι" ενώ η σωστή απάντηση υπερσυνδέεται με ένα ήχο επιβράβευσης.

Σκοπός

Να μπορούν να πληροφορούνται με εκπαιδευτικά λογισμικά ανοιχτού τύπου και υπερμεσικά λογισμικά.

Να διερευνούν και να ανακαλύπτουν τη γνώση με λογισμικά ανοιχτού τύπου.

Να αναπτύσσουν την ικανότητα κρίσης, λήψης αποφάσεων, να επιλύουν προβλήματα και να μοντελοποιούν τη γνώση με προγραμματιζόμενα παιχνίδια και με λογισμικά ανοιχτού τύπου.

Εκπαιδευτικό Υλικό

• Ηλεκτρονικός υπολογιστής